Choć część osób może nie zdawać sobie z tego sprawy, gruczoły piersiowe obecne są nie tylko u kobiet. Posiadają je również mężczyźni, aczkolwiek u nich nie dochodzi do ich pełnego rozwoju. Nie oznacza to jednak, że nie są oni narażeni na choroby piersi. Jednym z najczęstszych problemów jest ginekomastia. Co to jest i jakie są jej przyczyny? Czy ginekomastia jest groźna dla zdrowia?
Co to jest ginekomastia?
Ginekomastia to schorzenie, które dotyka jedynie mężczyzn i charakteryzuje się zwiększoną objętością piersi. Choć nie jest ono groźne dla zdrowia, nie należy go ignorować. Może bowiem negatywnie wpływać na samopoczucie, wywoływać kompleksy i zmniejszać pewność siebie. W przypadku znacznego powiększenia piersi, mężczyźni mogą odczuwać dyskomfort i określać ten stan jako posiadanie „kobiecych piersi”.
U kogo może dojść do rozwoju ginekomastii?
Problem dotyczy mężczyzn w różnym wieku. Zgłaszają się do mnie zarówno nastolatkowie, jak i osoby, którym nadmiar tkanki zaczął dokuczać w późniejszym wieku. Przyczyny problemu mogą też różnić się w zależności od wieku – u młodzieży najczęściej jest to jednak kwestia otyłości, czyli nadmiaru tkanki tłuszczowej również w tej okolicy.
Objawy ginekomastii
Charakterystycznym i głównym objawem ginekomastii jest powiększenie piersi. Choć najczęściej jest ono symetryczne i obustronne, w niektórych przypadkach powiększony może być tylko jeden sutek. Czasem problem jest na tyle zaawansowany, że ten obszar ciała zaczyna przypominać kobiece piersi.
Gdybyś zajrzał do wnętrza ciała zdrowego mężczyzny, to w obrębie piersi znajdziesz mięsień oraz standardową, naturalną ilość tkanki tłuszczowej. W przypadku ginekomastii zobaczysz widoczny nadmiar tkanki tłuszczowej i/lub tkanki gruczołowej (w zależności od przyczyn problemu).
- bolesność
- ciemniejsze zabarwienie otoczek i brodawek sutkowych
- powiększenie się otoczek i brodawek
Podstawą diagnozy jest wywiad lekarski i badanie fizykalne. Poza tym, że widzimy typowe powiększenie piersi, to dokładniejsze przyczyny znajdujemy podczas badania USG gruczołów sutkowych.
Rodzaje ginekomastii
Co istotne, wyróżnia się dwa podstawowe typy ginekomastii. Ten podział jest istotny, bo postawienie trafnej diagnozy oznacza właściwe dalsze leczenie. Dlatego należy odróżnić ginekomastię gruczołową od tzw. lipomastii.
Ginekomastia gruczołowa
W przypadku niezłośliwego rozrostu tkanki gruczołowej mówimy o ginekomastii gruczołowej. Może być ona spowodowana np. zażywaniem niektórych leków lub być skorelowana z występowaniem innych, również groźnych chorób.
Lipomastia
Powiększenie piersi może być spowodowane nadmiarem tkanki tłuszczowej. Ten problem dotyka najczęściej pacjentów ze zbyt wysoką masą ciała. Wynika to z aktywności hormonalnej tkanki tłuszczowej, której efektem jest nadmierne stężenie estrogenów w stosunku do androgenów. Taką sytuację nazywa się również ginekomastią rzekomą lub steatomastią.
Ginekomastia a lipomastia – czym się różnią?
Podstawową różnicą między ginekomastią właściwą a lipomastią jest rodzaj tkanki, jaka uległa rozrostowi. Również przyczyny problemu mogą być inne w obydwu przypadkach. Niezależnie od rodzaju, można i warto podjąć leczenie ginekomastii. Co to oznacza w praktyce? Że powiększenie gruczołów piersiowych zawsze jest wskazaniem do wizyty u lekarza.
Lipomastia i ginekomastia – jak rozpoznać, z którym rodzajem problemu masz do czynienia? W tej sytuacji konieczne jest przeprowadzenie badania fizykalnego połączonego z badaniami obrazowymi, na przykład USG.
Ginekomastia – przyczyny
Objawy ginekomastii najczęściej świadczą o zaburzeniu równowagi między androgenami i estrogenami w organizmie. Najczęściej skorelowane jest to z występowaniem różnych schorzeń, takich jak:
- chorób wątroby
- nadczynności tarczycy
- niewydolności nerek.
- nowotworów
Objawy ginekomastii u mężczyzn mogą też pojawić się z powodu zażywania niektórych leków, takich jak:
- antyandrogeny lub inhibitory syntezy androgenów
- niektóre chemioterapeutyki, np. metronidazol
- leki stosowane przy chorobie wrzodowej żołądka
- leki przeciwnowotworowe
- niektóre leki kardiologiczne i psychotropowe.
Jak już wspomniałem, tym, od czego robi się ginekomastia, jest zazwyczaj nadmierna produkcja, a co za tym idzie – przewaga oddziaływania estrogenów nad androgenami na komórki, z których składa się gruczoł sutkowy. W tym miejscu warto zaznaczyć, że każdy, niezależnie od płci, syntetyzuje zarówno hormony żeńskie, jak i męskie. Ich stężenie i wzajemne proporcje regulują się w okresie dojrzewania. Jednak na różnych etapach życia może dojść do zmian w tym zakresie. Pierwsze objawy ginekomastii mogą pojawić się również u dzieci i młodzieży. Najczęściej ma to miejsce:
- u noworodków, gdy na dziecko działają jeszcze hormony matki
- u chłopców w okresie pokwitania – zazwyczaj w wieku ok. 13-14 lat, gdy nasila się synteza estrogenów przez korę nadnerczy,
Objawy ginekomastii u mężczyzn mogą pojawić się również po 50 r.ż., gdy wygasaniu czynności hormonalnej jąder towarzyszy stała synteza hormonów płciowych przez korę nadnerczy.
Nawet u jednej trzeciej populacji dorosłych mężczyzn obserwuje się ponadto objawy tzw. ginekomastii idiopatycznej, powodowanej najprawdopodobniej przez nadwrażliwość gruczołów sutkowych na estrogeny.
Czy da się wyleczyć ginekomastię?
Pacjenci często pytają, czy ginekomastia znika samoistnie. Muszę tutaj podkreślić, że ginekomastia co do zasady jest stanem łagodnym, który w większości przypadków ulega samoograniczeniu.
Czy da się pozbyć ginekomastii? Oczywiście, jest możliwe zmniejszenie męskich piersi i przywrócenie naturalnego kształtu klatki piersiowej. Ważne jest jednak, żebyś wcześniej został dobrze zdiagnozowany. Wybór metody leczenia również zależy od przyczyny ginekomastii.
Dlatego, jeśli przyjdziesz do mnie z tym problemem, to najpierw przeprowadzę konsultację i sprawdzę, czy kwalifikujesz się do zabiegu oraz ustalę, który zabieg będzie właściwy.
Jakie jest postępowanie w przypadku przerostu tkanki gruczołowej?
Nadmiar tkanki gruczołowej wymaga już interwencji chirurgicznej. Ale spokojnie, nie jest to znacząca interwencja. Polega na wykonaniu niewielkiego nacięcia poniżej otoczki sutka i wycięciu nadmiaru tkanki gruczołowej. Jeżeli obawiasz się znieczulenia ogólnego, mam dla Ciebie dobrą wiadomość – nie jest ono konieczne. W zupełności wystarczające jest znieczulenie miejscowe.
Cały zabieg trwa ok. 2 godziny. Zaraz po nim możesz udać się do domu, bez konieczności pozostawania na obserwacji w klinice.
Jeśli jest taka potrzeba, przekazuję usuniętą tkankę do laboratorium w celu wykonania badania histopatologicznego.
Jak leczyć lipomastię?
Jeżeli w Twoim przypadku przyczyną ginekomastii jest nadmiar tkanki tłuszczowej, a ilość tkanki gruczołowej jest prawidłowa, wystarczające może być usunięcie nadmiaru tkanki tłuszczowej poprzez liposukcję.
Innym rozwiązaniem jest liposukcja ultradźwiękowa. Według mnie sprawdza się ona w mniej zaawansowanych przypadkach – kiedy wymagana jest właściwie korekta, a nie znaczne „odchudzenie” tego obszaru. Podczas tej procedury specjalną kaniulą, wysyłającą ultradźwięki, rozbija się komórki tłuszczowe, a następnie odsysa się ten tłuszcz kaniulą.
W przypadku ginekomastii mieszanej, gdy przyczyną jest zarówno rozrost tkanki gruczołowej, jak i tłuszczowej, przed przeprowadzeniem zabiegu w obrębie sutka wykonuję liposukcję. Dzięki temu interwencja przynosi optymalne efekty i pozwala precyzyjnie modelować klatkę piersiową.
Zapraszam na chirurgiczne leczenie ginekomastii i lipomastii!
Jak efektywny jest zabieg?
Podczas zabiegu zmniejszam objętość piersi i nadaję im właściwy kształt. Pomniejszenie piersi będzie zauważalne od razu, a na ostateczny efekt będziesz musiał zaczekać ok. dwóch tygodni. Po zabiegu przekazuję Ci wszystkie zalecenia na czas rekonwalescencji. Pamiętaj – jeśli w tym czasie zauważysz jakiekolwiek niepokojące objawy, bezzwłocznie się ze mną skontaktuj.
Jak widzisz, leczenie ginekomastii jest możliwe. Gdy tylko zauważysz pierwsze objawy ginekomastii, zwróć się do lekarza, by ustalić przyczyny i zaplanować leczenie. Jeśli w Twoim przypadku przyczyny jej powstania nie są bardzo poważne, to zabiegowi możesz poddać się już w czasie pierwszej wizyty w moim gabinecie. Dbam o to, by konsultacje oraz zabiegi były przeprowadzane w maksymalnie komfortowych i bezpiecznych warunkach. Jeśli ten problem dotyczy Ciebie, zapraszam na wizytę.
Bibliografia:
[1] Ruth E. Johnson, MD, M. Hassan Murad, MD, MPH, Ginekomastia: patofizjologia, diagnostyka i leczenie, tłum. dr n. med. Izabella Czajka-Oraniec, Podyplomie.pl, dost. 20.07.2024
[2] dr hab. n. med. P. Kopiński, Ginekomastia, Mp.pl, 27.07.2017, dost. 20.07.2024
[3] Izabella Czajka, Wojciech Zgliczyński, Ginekomastia – patogeneza, rozpoznawanie i leczenie, Endokrynologia Polska 3/2005, dost. 20.07.2024